Ngạn ngữ có câu: “Loài chim có hai cánh: một cánh là sự tự nỗ lực, cánh còn lại là ân sủng.”
Con người sống trên đời cũng thế thôi, ai cũng cần tự mình cố gắng, nhưng đồng thời cũng cần những sự hỗ trợ bên cạnh. Qua bài viết này, mình muốn giúp mọi người nhìn rõ hơn về những loại trợ lực mà ta thường có nhưng ít khi để ý tới.
Để dễ hình dung, hãy tưởng tượng bạn đang chèo thuyền trên biển để đến một hòn đảo. Loại trợ lực đầu tiên ai cũng dễ thấy là khi sóng biển, gió trời đều xuôi chiều, đẩy bạn về đúng hướng hòn đảo ấy.
Mình gọi đây là thuận lực. Nó giống như một bàn tay vô hình cùng hướng với mục tiêu của bạn, giúp bạn tiến lên mà chẳng cần quá vất vả.
Nhưng có một loại trợ lực thứ hai mà ít người nghĩ nó là trợ lực. Bạn thử tưởng tượng xem, nếu cả hành trình của bạn chỉ toàn thuận lực, mọi thứ đều dễ dàng, bạn sẽ đến đích mà không cần đổ nhiều mồ hôi. Vậy bạn được gì từ chuyến đi đó? Có lẽ chỉ là đến được nơi cần đến, thêm vài trải nghiệm lướt qua mắt.
Loại trợ lực thứ hai mình muốn nhắc đến là khi sóng biển, gió trời, mọi thứ đều ngược chiều với nơi bạn muốn tới, thậm chí có cả giông bão ùa đến. Mình tạm gọi nó là nghịch lực. Lúc này, để chạm đích, bạn phải dốc hết sức mình, nỗ lực gấp bội. Và khi cuối cùng đặt chân lên đảo, bạn nhận được gì? Đó là sự trưởng thành, những kỹ năng mới, và bao điều khác nảy nở trong chính con người bạn.
Vậy nên, nghịch lực thực ra cũng là một dạng trợ lực. Nhờ nó, ta mới có cơ hội đối diện thử thách, lớn lên, và khám phá sức mạnh tiềm ẩn của mình. Nhưng đúng là nghịch lực cũng dễ làm ta chùn bước, thậm chí gục ngã nếu không đủ sức vượt qua.
Vì thế mà có loại trợ lực thứ ba, không giống thuận lực làm thay bạn, mà nó nâng đỡ và đồng hành cùng bạn trên hành trình. Mình gọi nó là tha lực. Đây là thứ giúp bạn tận dụng tốt những thuận lợi đang có, vượt qua những khó khăn đang gặp, nhưng không phải bằng cách làm thay bạn.
Chẳng hạn, trong đời, tha lực có thể là những cuốn sách bạn đọc, người thầy chỉ dạy, hay những người làm công việc khai vấn... Nếu bạn đang nợ nần, tình huống đó là một loại nghịch lực, người trả nợ thay bạn là thuận lực, còn người giúp bạn tìm cách tự mình thoát nợ là tha lực.
Đó là ba loại trợ lực chính mà mình nhận ra trong cuộc sống. Mình thấy rằng bằng việc hiểu rõ, biết cách đón nhận và tận dụng chúng một cách đúng đắn, hành trình cuộc đời của chúng ta sẽ nhẹ nhàng và trọn vẹn hơn rất nhiều. Tất nhiên, ta vẫn cần tự lực để hòa hợp với những trợ lực này mà không lệ thuộc vào chúng.
Còn bạn thì sao? Bạn thấy mình đang có mối quan hệ với từng loại trợ lực này như thế nào? Nếu từ “lực” nghe chưa quen, bạn có thể thử nghĩ theo kiểu “thuận duyên,” “nghịch duyên,” “tha duyên” xem sao nhé!